کاربرد روش های پارامتریک در تخمین کارایی بیمارستان: مطالعه موردی بیمارستان های تحت پوشش وزارت رفاه و تامین اجتماعی

زمینه و هدف: بخش سلامت به عنوان یکی از مهم ترین بخش های خدماتی و جزئی از شاخص های توسعه و رفاه اجتماعی تلقی می گردد. در میان واحدهای تشکیل دهنده این بخش نیز بیمارستان ها به عنوان بزرگ ترین و پرهزینه ترین واحدهای عملیاتی به شمار می آیند که جهت استفاده بهینه از امکانات و منابع، ناگزیر از به کارگیری تحلیل های اقتصادی و عملکردی می باشند. در این مطالعه به سنجش کارایی بیمارستان های عمومی تحت پوشش وزارت رفاه و تامین اجتماعی پرداخته شده است. روش کار: مطالعه حاضر به صورت مقطعی در فاصله سال های 1385 تا 1387 به صورت میدانی و کتابخانه ای انجام شده و به منظور سنجش کارایی با استفاده از روش تحلیل مرزی تصادفی، نرم افزار frontier ویرایش 4.1 مود استفاده قرار گرفته است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که میانگین نمره کارایی بیمارستان های تحت مطالعه برابر با 834/0 با نوسان نمره، بین 947/0 – 55/0 بوده است. ضمناً در طی هیچ یک از سال های مورد مطالعه، بیمارستان های مورد بررسی نتوانسته اند به کارایی فنی کامل، (te = 1) دست یابند. نتیجه گیری: به نظر می رسد استفاده همزمان از تکنیک های پارامتریک و ناپارامتریک، بهتر می تواند به ترسیم وضعیت موجود و نشان دادن مرز کارای خدمات بیمارستانی در نظام سلامت کشور کمک کند. مضافاً اینکه استفاده از مدیران کارآزموده و تخمین دقیق تعداد کارکنان مورد نیاز هر بخش در کنار توجه به نتایج حاصل از تحلیل های اقتصادی و سنجش عملکرد، می تواند به نحو مطلوبی به استفاده هر چه بیشتر از نهاده ها و ارتقای بهرهوری نظام بیمارستانی کشور کمک کند.